Vulnerable Group Inequality Index
ดัชนีความเหลื่อมล้ำในประชากรกลุ่มเฉพาะ
เกี่ยวกับโครงการ
แดชบอร์ดดัชนีความเหลื่อมล้ำประชากรกลุ่มเฉพาะนี้ เป็นผลผลิตจากโครงการพัฒนาและสนับสนุนวิชาการเพื่อขับเคลื่อนงานตามตัวชี้วัดของแผนสุขภาวะประชากรกลุ่มเฉพาะ ดำเนินการโดยคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาฯร่วมกับสำนักสนับสนุนสุขภาวะประชากรกลุ่มเฉพาะ (สำนัก 9) สสส.ข้อมูลตั้งต้นในแพลตฟอร์มในระยะทดลองใช้คำนวณมาจากแบบสำรวจออกแบบและดำเนินการโดยภาคีเป็นผู้ดำเนินการรวบรวมในพื้นที่จริงในช่วงปี พ.ศ. 2561-2565
วัตถุประสงค์
  1. เพื่อศึกษาและสังเคราะห์ภาพรวม รวมถึงการคาดการณ์แนวโน้มในอนาคตของสถานการณ์ด้านความเหลื่อมล้ำ และความไม่เป็นธรรมทางสุขภาวะของประชากรเฉพาะแต่ละกลุ่มเพื่อสนับสนุนการจัดทำแผนพัฒนาแผนสุขภาวะประชากรกลุ่มเฉพาะ
  2. เพื่อพัฒนาตัวชี้วัดความเหลื่อมล้ำทางสุขภาพของประชากรในเขตเมือง
  3. เพื่อประเมินผลสัมฤทธิ์ในการดำเนินงานของ สสส. ในภาพรวม
  4. เพื่อเสนอข้อเสนอแนะต่อการจัดทำและขับเคลื่อนแผนพัฒนาแผนสุขภาวะประชากรกลุ่มเฉพาะ
  5. เพื่อพัฒนาฐานข้อมูล และการนำเสนอภาพข้อมูล (Visualization)ในการใช้ประโยชน์ในการวิเคราะห์ความเหลื่อมล้ำและความไม่เป็นธรรมทางสุขภาวะ รวมถึงปัจจัยด้านสังคมและเศรษฐกิจที่มีผลต่อความเหลื่อมล้ำและความไม่เป็นธรรมทางสุขภาวะ
ภารกิจของสำนัก 9 ในการสนับสนุนประชากรกลุ่มเฉพาะ
ผู้สูงอายุ
สนับสนุน ส่งเสริมให้เกิดการพัฒนานโยบาย ระบบและกลไกที่มีประสิทธิภาพเพื่อรองรับสังคมสูงวัย ยกระดับคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ และพัฒนาศักยภาพผู้สูงอายุให้มีความพร้อมรับการเปลี่ยนแปลงในสถานการณ์ต่างๆ ส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพนำไปสู่การมีพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์ ตลอดจนการช่วยเหลือเกื้อกูลกันเองในเครือข่ายและผู้สูงอายุที่มีความยากลำบาก หรือมีความเสี่ยงในการดำเนินชีวิตเช่น ผู้สูงอายุที่อยู่ลำพัง ผ่านการใช้เทคโนโลยีและรูปแบบที่เหมาะสมเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตให้เป็นผู้สูงอายุที่มีคุณภาพ ดำเนินชีวิตได้อย่างมีศักดิ์ศรี และเป็นพลังของสังคมชุมชนอย่างต่อเนื่อง
คนพิการ
สนับสนุนให้คนพิการเกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมทางสุขภาพในทิศทางที่ดีขึ้น ผ่านรูปแบบที่หลากหลายและเหมาะสมกับคนพิการในแต่ละประเภท โดยให้ความสำคัญกับการเสริมความเข้มแข็งของศูนย์บริการคนพิการทั่วไปร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ให้มีกระบวนการทำงานที่เป็นระบบครบวงจรสามารถให้บริการสร้างเสริมสุขภาพเชิงรุกที่มีคุณภาพและคนพิการเข้าถึงได้ง่าย รวมทั้งการสานต่อกลไกการบริหารระบบการจ้างงานและสร้างโอกาสการมีงานทำที่มีประสิทธิภาพและยั่งยืน
คนไร้บ้าน
สนับสนุนการพัฒนาและขับเคลื่อนนโยบาย การรับรองสิทธิและแนวทางการดำเนินงานให้คนไร้บ้านสามารถเข้าถึงระบบการสนับสนุนฟื้นฟู สิทธิสุขภาพ สวัสดิการพื้นฐานของรัฐ และมีศักยภาพในการจัดการตนเองให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น สามารถใช้ชีวิตร่วมกับคนในชุมชนและสังคมได้ มีความพร้อมในการกลับคืนสู่สังคมอย่างมีคุณภาพ รวมทั้งสนับสนุนการพัฒนากลไกบนฐานชุมชนในการป้องกันความเสี่ยงจากการเข้าสู่ภาวะไร้บ้าน จากการบูรณาการงานร่วมกันระหว่างหน่วยงานในระดับพื้นที่
แรงงานนอกระบบ
ยกระดับคุณภาพชีวิตแรงงานนอกระบบ ทั้งกลุ่มอาชีพเดิมและอาชีพรูปแบบใหม่ในพื้นที่ปฏิบัติการ โดยให้ความสำคัญกับนวัตกรรมการลดปัจจัยเสี่ยงต่อสุขภาพ อาชีวอนามัยและความปลอดภัยในการทำงาน รวมไปถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นจากสถานการณ์โควิด-19 ผ่านการพัฒนาความรู้และข้อมูลทางวิชาการ การพัฒนากลไกและรูปแบบการดำเนินงานที่สอดคล้องกับบริบทและวิถีชีวิต การลดความเหลื่อมล้ำเพื่อเพิ่มจำนวนการเข้าถึงบริการทางสังคมและสุขภาพของแรงงานนอกระบบ
กลุ่มชาติพันธุ์และประชากรข้ามชาติ
ให้ความสำคัญกับการเข้าถึงสิทธิทางสังคมและสุขภาพ หลักประกันในการดำรงชีวิต รวมไปถึงกระบวนการสร้างเสริมสุขภาพที่เป็นมิตร ผ่านการพัฒนาความรู้และข้อมูลทางวิชาการ การพัฒนากลไกและรูปแบบบริการสุขภาพ รวมไปถึงการผลักดันนโยบาย โดยการมีส่วนร่วมของหน่วยงานภาครัฐ ภาคประชาสังคม สถาบันทางวิชาการ และกลุ่มเป้าหมายอย่างบูรณาการ และการเชื่อมโยงความร่วมมือจากประเทศเพื่อนบ้าน
ผู้มีความหลากหลายทางเพศ
สนับสนุนการเข้าถึงความเป็นธรรมทางสุขภาพ ไม่ถูกเลือกปฏิบัติด้วยอัตลักษณ์ทางเพศภาวะและเพศวิถี ตลอดจนปัจจัยการกดขี่ทับซ้อน ได้รับการปกป้องคุ้มครองในสิทธิทางสุขภาวะ โดยการพัฒนาชุดความรู้ งานวิชาการ กลไกและรูปแบบเพื่อสนับสนุนการดำเนินงานที่ให้ความสำคัญกับความละเอียดอ่อนต่อความหลากหลายทางเพศ
ผู้หญิงที่ถูกกระทำความรุนแรง
สนับสนุนการลดความรุนแรงอันเนื่องจากเหตุแห่งเพศและความรุนแรงในครอบครัว และผลักดันประเด็นความรุนแรงเป็นประเด็นสาธารณะที่มีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน ผ่านการพัฒนาต้นแบบกระบวนการ รูปแบบการสร้างเสริมสุขภาวะผู้หญิง การพัฒนาศักยภาพแกนนำ จากฐานงานวิชาการองค์ความรู้ และการเชื่อมโยงเครือข่ายคนรุ่นใหม่ในการร่วมออกแบบนวัตกรรมการป้องกันและลดความรุนแรงในระดับต่างๆด้วย
ผู้ต้องขัง
สนับสนุนการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้ต้องขังโดยใช้กรอบแนวคิดการพัฒนาเรือนจำสุขภาวะใน 7 ด้าน ซึ่งเป็นแนวทางการดำเนินงานและการสื่อสารกับผู้เกี่ยวข้องถึงแนวทางที่จำเป็นและเหมาะสมในการกำหนดนโยบายและพัฒนาเรือนจำให้เป็นพื้นที่ที่เอื้ออำนวยให้ผู้ที่ต้องขังมีสุขภาวะที่ดี ภายใต้หลักการที่ว่า สุขภาวะเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานที่ทุกคนต้องได้รับ และผู้อยู่ในเรือนจำต้องไม่เป็น “ข้อยกเว้น” ของการมีสุขภาวะที่ดี
มุสลิมไทย
มุสลิมไทยในพื้นที่ดำเนินงานมีคุณภาพชีวิตและสุขภาวะที่ดี ลดความไม่เท่าเทียมทางสุขภาพและทางสังคม มีความรอบรู้ด้านสุขภาพที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ภายใต้แนวทางการดำเนินงานโดยมีศาสนาอิสลามเป็นศูนย์กลาง และการพัฒนากลไกทางสังคมและสุขภาพที่เหมาะสมกับบริบทสังคมมุสลิมไทย